اٶزگه چيراغينا ياغ اولماق بسدير
حٶرمتلي اوستاد، بٶيوك شهرييار´ا
بير اليمده قلم، بير الده كاغاز
خياليم بويلانير دامدان، دوواردان
باشيمدا يار باغين گزمك هاواسي
قاپيلار باغليدير، يول تاپيم هاردان
حاصارين داليندا كٶنول وئرديييم
او يار بير باغ ساليب، سويو بولوردان
هايواسي كهروبا، ناري ياقوتدان
تاغي فيروزه دن، ديواني گولدن
ماوي ائيوانيندا ساز چالير زٶهره
بوروجوندا ياي چكيب، دايانيب كئيوان
لاييقي وار گيره م قصرينه من ده
قيللي پاپاغيملان، سينيق سازيملان؟
او بو ائحتيشاملا، بو طمطراقلا
قاپيسين اوزومه آچماسا نه وار
شاهلا رعييتين صٶحبتي توتماز
من بير اوبالييام، اودور شهرييار
گره ك روخصت آلام حئيدربابا´دان
"يوخ" جاوابي بلكه منه وئرمه سين
بير ده شهرييار´دان فرمانيم واردير
"شاعير بير بيريني اولور گٶرمه سين؟"
يوخ، من ده سهند′ه م، باشيم اوجادير
ايچيمده سٶنمه يه ن عئشق آتشي وار
منده صفاسي وار گوللو باهارين
باشيمي توتسا دا قارا بولودلار
لاله لي چيچه كلي چمنلريمده
گليب يورد سالسا دا چوبان-چولوقلار
يالواررام صفامدان اوز دٶنده رمه سين
شهرييار´ا لاييق "شاه يوردو"م دا وار
كٶنلوم هاواسييلا قول-قاناد آچير
قاف قالاسين آلماق دئيه اوجالير
قالخديقجا بوي آتير داش دووارلاردا
آليجي ترلانيم يورولور، قالير
دووارلار، دووارلار، پولاد اولساز دا
آلماز ميشار اوللام، كسيب بيچه ره م
كولونگون بورج آللام فرهاد بابا´نين
بيسوتون اولساز دا، چاپيب گئچه ره م
دووارلار، دووارلار، يول وئرين گئچيم
وولقانام، نفسيم توفان قوپارار
بولودام، ساللانسا قاشيم-قاباغيم
آغلارام، عالمي سئللر آپارار
بير اليمده اود وار، بير اليمده سو
بير اوزوم قاراقيش، بيري باهاردير
دوستا، ايسته كلييه ايستي قوينوم وار
دوشمانا باخيشيم شاختادير، قاردير
ايچيمده بوغولور داديم، هاراييم
نه دووار هاييما هاي وئرير، نه يار
نه داشدان سس چيخير، نه ده قارداشدان
سانكي بوشلوقلاردا ايتير دالقالار
بيلميره م بلكه ده بو بير خيالدير
يا دا كي سئحردير مني آلدادان
دئييرلر ديلبريم بولور قصرينده
داردادير، آسيليب تپه ساچيندان
سهند´ي قورخوتماز نه ساراي، نه سئحير
محببت دئييله ن بير افسونوم وار
هم ايسم-ي اعظم´دير، هم ايسم-ي شب´دير
باغلي قاپيلاري اوزونه آچار
آچيلين، آچيلين باغلي قاپيلار
محببت نامينا، ايسته ك نامينا
ارييين، تٶكولون دمير قيفيللار
كٶنول خاطيرينه، اوره ك نامينا
گلير قولاغيما اينيلتيلري
بوردا بير شئر داردا قاليب باغيرير
دوغرودان دا من بير "مورووتسيز"ه م
قارداشيم داردادير، مني چاغيرير
چكيلين، چكيلين، يول وئرين گئچيم
اوره ييم آليشيب، آلوو ساچارام
شهرييار بوينونا زنجير وورالار
چئينه ره م، گميرره م، دارتيب آچارام
ايشله يير قولوما دمير پاخلالار
زنجير قيجيقديرير، سانجير اتيمي
جان قارداش، هله ليك باغيشلا مني
دئيه سه ن اونوتدون اسارتيمي
عزيز شهرييار´يم، باغيشلا مني
اينجيمه، داريلما، فيكرين هاردادير؟
مورووتسيز دئييل سنين قارداشين
آنجاق سنين كيمي او دا داردادير
اٶزون دئمه دين كي بيزيم ائللرده
وكيل مووككيلين خرجيني چكه ر،
آنا عئشق اوجاغي سٶنمه سين دئيه
اوره ين اريده ر، چيراغا تٶكه ر؟
هر ياني بيلميره م، بيزيم ديياردا
هئچ ده خيال دئييل، دوستلوق، محببت
آنجاق ايشيق ساچان ايستي گونه ش ده
بعضن بولود آلتدا گيزله نه ر، البت
نه بيليم بلكه ده سولطانيم قارداش
ايشين عئيبي بيزيم اٶزوموزده دير
همين بو ايلقارين دوشگونويوك بيز
گوناه ياددا دئييل، گوناه بيزده دير
بير اوووج كلكباز، قومارباز ايله ن
پاكباز اولموشوق، پاك اوتوزموشوق
مرد ايكن، نامرده رحم ائيله ميشيك
ايندي نامردلره مٶحتاج اولموشوق
دٶولتلييه ساخسي لازيم اولاندا
ووروب سينديرميشيق اٶز كوزه ميزي
چيخديغيميز قيني به يه نمه ميشيك
بيز ائلي آتميشيق، ائل آتيب بيزي
ائليميزه نه گون آغلاميشيق بيز؟
باغين شاختا ووروب، بوستانين ياريب
ائل بيزه نئيله سين، نه گون آغلاسين؟
آغزي اوچوقلاييب، ديلي باغلانيب
ايندي اولان اولوب، گئچديلر گئچيب
جالانان سو بير ده كوزه يه دولماز
دالدان آتيلان داش توپوغا ده يه ر
گٶز ياشي تٶكمكله ن يارا ساغالماز
بو گون من سهند´ه م، سن شهرييار´سان
گل باشين اوجالداق قوجا تبريز´ين
بير كره يادلارين داشيني آتاق
چكه ك قايغيسيني اٶز ائليميزين
وفاسيز گوللرين اوستوندن اوچاق
قوناق صداقتلي ائل قوجاغينا
سٶنمه ز عئشقيميزدن بير پئيوند سالاق
ائلين شاختا وورموش گول بوداغينا
شاعيريم، دونياني نئجه گٶرورسه ن
دوز يئييب، دوز قابين سينديرانلار وار
قدير بيله ن يارا جان قوربان ائيله
قدير بيلمه يه نه حئييفدير ايلقار
اٶزگه چيراغينا ياغ اولماق بسدير
دوغما ائللريميز قارانليقدادير
يانيب، يانديرماياق يادين اوجاغين
ائويميز سويوقدور، قيشدير، شاختادير
دئميره م، يانماياق آلوولانماياق
يانماسين، نئيله سين يازيق پروانه؟
يانماياق وفاسيز يارين اودونا
ياناق ائليميزه، ياناق وطنه!
بير يئرده قالماقدان داريلديق، اٶلدوك
دوغما يوردوموزو دولاناق، گزه ك
ائل ايله ن آغلاياق، ائل ايله ن گوله ك
اينجيميزي وطن ساپينا دوزه ك!
او عزيز ديياردا، دوغما شهه رده
شاعيري جوشدوران صحنه لر چوخ وار
نيسگيللري چوخدور دردلي تبريز′ين
بيري سن اٶزونسه ن، عزيز شهرييار!
بورج آلتيندا ياشاماق ياماندير، قارداش
بورجلويوق، بورجلويوق هم من، هم ده سن
گٶر نه روزيگاردا، گٶر نه گونده دير
شهرييار بسله يه ن بو ائل، بو وطن!
چكه ك شئعر توپون، هايدي، قارداشيم
سن حئيدر بابا′يا، من ده سهند′ه
شاعيرين سيلاحي نغمه دير، سٶزدور
نغمه ميز ياييلسين شهه ره، كنده
يازاق، هر ميصراعيميز بير بايراق اولسون
حقيقت بايراغي، ظفر بايراغي
پارلاسين ماياق تك، يانسين چيراق تك
گله جك ماياغي، اومود چيراغي
اينديليك ضعيف بير داملا اولساق دا
سوزوله ك، ييغيلاق، گٶل اولاق، آخاق
قاريشيق چايلارا، داشقين سولارا
دره لردن گئچه ك، دنيزه چاتاق
شيلتاق لپه لره قوشولاق، جوشاق
سوزه ك دالقالاردا سونالار كيمي
گون وورسون، ياغيشلي بولودا دٶنه ك
اوچاق، هاوالاناق دورنالار كيمي!
اسسين اوستوموزه سويوق كوله كلر
بوزاراق، توتولاق، قارالاق، ياغاق
سئل اولاق، آغناياق اوجا داغلاردان
يئرلي قايالاري ديبيندن قازاق!
داغلاري قوپاراق، دره لر دولسون
كٶپوكلو سولاري جالاياق دوزه
ياشارسين قوروموش كوللاريم كٶكو
باهاري قايتاراق وطنيميزه
چايلارا سد ووراق، ظولمه حد ووراق
حاقلارا تاپشيراق حاققي هر يئرده
قيسير قومساللارا جومماسين سولار
زميلر گٶز گٶيه تيكمه سين بير ده
كسه ك عداوتين، كينه نين كٶكون
عئشقدن يئني بير قورولوش قوراق
مينه ك شاهابلارا، ايلديريملارا
گئده ك اولدوزلارا، گونه شه قوناق
سحر بولاغينين آريداق گٶزون
ايشيقلار قايناسين، خارراخار آخسين
چيزينسين يالينجيق، چيلپاق مئشه لر
بو داغلار دٶشونه گول-چيچه ك تاخسين
سهند ده گول آچسين، حئيدربابا دا
اوزه رينده چادير قورسون شهرييار
باخاق چيچه كله نه ن يوردا، شئعر يازاق
شاعير ده بختييار، شئعر ده بختييار!
شاعيريم، يوبانما، يولدادير كروان
قولاق آس، دونيادا گٶر نه بير سسدير
باغريني سيخماسين آتيلان توپلار
قيريلان زنجيردير، سينان قفسدير
HÖRMƏTLİ USTAD BÖYÜK ŞƏHRİYAR'A
Bir əlimdə qələm, bir əldə kağaz,
Xəyalım boylanır damdan, duvardan,
Başımda yar bağın gəzmək havası,
Qapılar bağlıdır, yol tapım hardan?
Hasarın dalında könül verdiyim
O yar bir bağ salıb, suyu bulurdan,
Hayvası kəhrüba, narı yaqutdan,
Tağı firuzədən, divanı güldən.
Mavi eyvanında saz çalır Zöhrə,
Bürcündə yay çəkib dayanıb Keyvan,
Layiqi var girəm qəsrinə mən də
Qıllı papağımlan, sınıq sazımlan?
O, bu ehtişamla, bu təmtəraqla
Qapısın üzümə açmasa nə var,
Şahla rəiyyətin söhbəti tutmaz,
Mən bir obalıyam, odur Şəhriyar.
Gərək rüsxət alam Heydər babadan,
"Yox" cavabı bəlkə mənə verməsin,
Bir də Şəhriyardan fərmanım vardır,
"Şair bir-birini olur görməsin?"
Yox, mən də Səhənd'əm, başım ucadır,
İçimdə sönməyən eşq atəşi var.
Məndə səfası var güllü baharın,
Başımı tutsa da qara buludlar.
Laləli, çiçəkli çəmənlərimdə
Gəlib yurd salsa da çoban-çoluqlar,
Yalvarram səfamdan üz döndərməsin,
Şəhriyara layiq Şahyurdum da var.
Könlüm havasıyla qol-qanad açır,
Qaf qalasın almaq – deyə ucalır,
Qalxdıqca boy atır daş-duvarlar da,
Alıcı tərlanım yorulur, qalır.
Duvarlar, duvarlar, polad olsaz da,
Almaz mişar ollam, kəsib biçərəm!
Külüngün borc allam Fərhad babanın,
Bisutun olsaz da, çapıb geçərəm!
Duvarlar, duvarlar, yol verin geçim,
Vulqanam, nəfəsim tufan qoparar.
Buludam, sallansa qaşım-qabağım,
Ağlaram, aləmi sellər aparar.
Bir əlimdə od var, bir əlimdə su,
Bir üzüm qara qış, biri bahardır,
Dosta, istəkliyə isti qoynum var,
Düşmana baxışım şaxtadır, qardır.
İçimdə boğulur dadım, harayım,
Nə duvar hayıma hay verir, nə yar,
Nə daşdan səs çıxır, nə də qardaşdan,
Sankı boşluqlarda itir dalqalar.
Bilmirəm, bəlkə də bu bir xəyaldır,
Ya da ki, sehrdir məni aldadan,
Deyirlər dilbərim bulur qəsrində
Dardadır, asılıb təpə saçından.
Səhənd'i qorxutmaz nə saray, nə sehir,
"Məhəbbət" deyilən bir əfsunu var,
Həm ism-i ə'zəmdir, həm ism-i şəbdir,
Bağlı qapıları üzünə açar.
Açılın, açılın, bağlı qapılar,
Məhəbbət namına, istək namına!
Əriyin, tökülün, dəmir qıfıllar,
Könül xatirinə, ürək namına!
Gəlir qulağıma iniltiləri,
"Burda bir şer darda qalıb, bağırır",
Doğrudan da mən bir "mürüvvətsizəm".
Qardaşım dardadır, məni çağırır.
Çəkilin, çəkilin, yol verin geçim,
Ürəyim alışıb, alov saçaram!
Şəhriyar boynuna zəncir vuralar
Çeynərəm, gəmirrəm, dartıb açaram!
İşləyir qoluma dəmir paxlalar,
Zəncir qıcıqdırır, sancır ətimi.
Can qardaş, hələlik bağışla məni,
Deyəsən unutdun əsarətimi.
Əziz Şəhriyar'ım, bağışla məni,
İncimə, darılma, fikrin hardadır?
Mürüvvətsiz deyil sənin qardaşın,
Ancaq sənin kimi o da dardadır.
Özün demədin ki, bizim ellərdə
"Vəkil müavəkkilin xərcini(1) çəkər?
"Ana - eşq ocağı sönməsin – deyə,
Ürəyin əridər, çırağa tökər.
Hər yanı bilmirəm, bizim diyarda
Heç də xəyal deyil dostluq, məhəbbət,
Ancaq ışıq saçan isti günəş də
Bə'zən bulud altda gizlənir, əlbət.
Nə bilim, bəlkə də, sultanım qardaş,
İşin eybi bizim özümüzdədir.
Həmin bu ilqarın düşkünüyük biz,
Günah yadda deyil, günah bizdədir.
Bir ovuc kələkbaz, qumarbaz ilən
Pakibaz olmuşuq, pak uduzmuşuq.
Mərd ikən namərdə rəhm eyləmişik,
İndi namərdlərə möhtac olmuşuq.
Dövlətliyə saxsı lazım olanda
Vurub sındırmışıq öz küzəmizi,
Çıxdığımız qını beyənməmişik,
Biz eli atmışıq, el atıb bizi.
Elimizə nə gün ağlamışıq biz?
Bağın şaxta vurub, bostanın yarıb
El bizə neyləsin, nə gün ağlasın?
Ağzı uçuqlayıb, dili bağlanıb.
İndi olan olub, geçdilər geçib,
Calanan su bir də küzəyə dolmaz!
Daldan atılan daş topuğa dəyər,
Göz yaşı tökməklən yara sağalmaz!
Bu gün mən Səhənd'əm, sən Şəhriyar'san,
Gəl başın ucaldaq qoca Təbriz'in,
Bir kərə yadların daşını ataq,
Çəkək qayğısını öz elimizin.
Vəfasız güllərin üstündən uçaq,
Qonaq sədaqətli el qucağına,
Sönməz eşqimizdən bir peyvənd salaq
Elin şaxta vurmuş gül-budağına.
Şairim, dünyanı necə görürsən,
Duz yeyib, duz qabın sındıranlar var.
Qədir bilən yara can qurban eylə,
Qədir bilməyənə heyifdir ilqar.
Özgə çırağına yağ olmaq bəsdir,
Doğma ellərimiz qaranlıqdadır.
Yanıb, yandırmayaq yadın ocağın,
Evimiz soyuqdur, qışdır, şaxtadır.
Demirəm yanmayaq, alovlanmayaq,
Yanmasın, neyləsin yazıq pərvanə?!
Yanmayaq vəfasız yarın oduna,
Yanaq elimizə, yanaq vətənə!
Bir yerdə qalmaqdan darıldıq, öldük,
Doğma yurdumuzu dolanaq, gəzək,
El ilən ağlayaq, el ilən gülək,
İncimizi vətən sapına düzək!
O əziz diyarda, doğma şəhərdə
Şairi coşduran səhnələr çox var.
Nisgilləri çoxdur dərdli Təbriz'in,
Biri sən özünsən, əziz Şəhriyar!
Borc altında yaşamaq yamandır, qardaş,
Borcluyuq, borcluyuq həm mən, həm də sən
Gör nə ruzigarda, gör nə gündədir
Şəhriyar bəsləyən bu el, bu vətən!..
Çəkək şe'r topun, haydı, qardaşım,
Sən Heydər baba'ya, mən də Səhənd'ə,
Şairin silahı nəğmədir, sözdür,
Nəğməmiz yayılsın şəhərə, kəndə.
Yazaq, hər misramız bir bayraq olsun,
Həqiqət bayrağı, zəfər bayrağı!
Parlasm mayaq tək, yansın çıraq tək(25)
Gələcək mayaqı, ümid çırağı!
İndilik zəyif bir damla olsaq da,
Süzülək, yığılaq, göl olaq, axaq
Qarışaq çaylara, daşqın sulara,
Dərələrdən geçək, dənizə çataq(26).
Şıltaq ləpələrə qoşulaq, coşaq,
Süzək dalqalarda sonalar kimi,
Gün vursun, yağışlı buluda dönək,
Uçaq, havalanaq durnalar kimi!
Əssin üstümüzə soyuq küləklər,
Bozaraq, tutulaq, qaralaq, yağaq!
Sel olaq, ağnayaq uca dağlardan,
Yerli qayaları dibindən qazaq!
Dağları qoparaq, dərələr dolsun,
Köpüklü suları calayaq düzə,
Yaşarsın qurumuş kollarm kökü,
Baharı qaytaraq vətənimizğ!
Çaylara səd vuraq, zülmə həd vuraq,
Haqlara tapşıraq haqqı hər yerdə!
Qısır qumsallara cummasın sular,
Zəmilər göz göyə dikməsin bir də!
Kəsək ədavətin, kinənin kökün,
"Eşqdən yeni bir quruluş quraq!"
Minək şahablara, ıldırımlara,
Gedək ulduzlara, günəşə qonaq!
Səhər bulağının arıdaq gözün,
Işıqlar qaynasın, xarraxar axsın!
Çızınsın yalıncıq, çılpaq meşələr,
Bu dağlar döşünə gül-çiçək taxsın!
Səhənd də gül açsın, Heydər baba da.
Üzərində çadır qursun Şəhriyar,
Baxaq çiçəklənən yurda, şe'r yazaq,
Şair də bəxtiyar, şe'r də bəxtiyar!
Şairim, yubanma, yoldadır karvan,
Qulaq as, dünyada gör bir nə səsdir,
Bağrını sıxmasın atılan toplar,
Qırılan zəncirdir, sınan qəfəsdir.
